مقالات

گالاکتوز چیست و در چه خوراکی‌هایی وجود دارد؟

گالاکتوز

گالاکتوز چیست و در چه خوراکی‌هایی وجود دارد؟

گالاکتوز، با فرمول شیمیایی C6H12O6 عضوی از گروه کربوهیدرات‎ها به نام مونوساکارید است. این ماده معمولاً در طبیعت، به همراه سایر قندها، مثلاً در لاکتوز (قند شیر)، یافت می‎شود. همچنین این ترکیب در کربوهیدرات‌های پیچیده و لیپیدهای حاوی کربوهیدرات به اسم گلیکولیپیدها وجود دارد. در شرایط عادی، این ماده به‎سرعت و تقریباً به طور کامل در کبد انسان به گلوکز، متابولیزه شده و به‎عنوان انرژی به مصرف می‎رسد.

ویژگی‎های فیزیکی و شیمیایی

این کربوهیدرات در طبیعت به دو شکل وجود دارد: زنجیره باز و حلقوی. در انتهای شکل زنجیره باز، یک کربونیل وجود دارد. دیگر ویژگی‎های آن عبارت‌اند از:

  • جرم مولکولی ۱۵۶/۱۸۰ گرم بر مول
  • چگالی ۵/۱ گرم بر سانتی‎متر مکعب
  • نقطه ذوب ۱۷۰ـ۱۶۷درجه سانتی‎گراد
  • کریستال محلول در آب با طعم شیرین
  • از لحاظ فیزیکی به شکل جامد سفیدرنگ و بدون بو

تفاوت بین گالاکتوز و لاکتوز در چیست؟

هر دو این مواد از مونوساکاریدهای طبیعی رایج هستند. با‎این‎وجود، گلوکز فراوان‎ترین است. این دو فرمول شیمیایی یکسانی دارند. ازآنجایی‌که هر دو دارای شش اتم کربن هستند، مونوساکارید از نوع هگزوز به شمار می‎روند. تنها تفاوت ساختاری آن‎ها جهت‎گیری گروه هیدروکسیل (OH) در کربن ۴ است. بااین‌حال همین تفاوت، خواص شیمیایی و بیوشیمیایی متفاوتی به این دو می‎دهد. همچنین این ماده نقطه ذوب بالاتری از گلوکز دارد. نقطه ذوب گلوکز ۱۴۶ درجه سانتی‎گراد است. برخلاف گلوکز، این ترکیب به‌طورکلی در حالت آزاد وجود ندارد. بنابراین گلوکز بیشتر در متابولیسم انرژی استفاده می‌شود؛ زیرا به‌راحتی در دسترس است.

فرآیند متابولیسم در بدن

گالاکتوز یک کربوهیدرات مهم در متابولیسم سلولی و یکی از فراوان‌ترین قندها در رژیم غذایی انسان از طریق مصرف شیر و فرآورده‌های لبنی است. این قند حدود ۲ تا ۸ درصد مواد جامد شیر را تشکیل می‌دهد. پس از مصرف شیر، لاکتوز از طریق فعالیت آنزیم‌های روده‌ای به نام β-گالاکتوزیداز (لاکتاز-گلیکوزیل سرامیداز) هیدرولیز می‌شود. کمپلکس آنزیمی از طریق یک پیوند به سطح سلول‌های مرزی پرز روده متصل است. سپس این ماده توسط یک واسط به همراه گلوکز و فروکتوز از انتروسیت‎های روده وارد خون می‌شود.

گالاکتوز در چه خوراکی‌هایی وجود دارد؟

عمدتاً این ماده از طریق نوشیدن شیر و مواد لبنی دیگر مانند ماست پنیر وارد بدن انسان می‌شود. اما مواد طبیعی دیگری نیز وجود دارند که حاوی این ترکیب هستند. برخی از آن‎ها عبارت‌اند از: عسل، کرفس، کیوی، آووکادو، گیلاس، چغندر قند، فلفل قرمز، ارگانو، آلو سیاه، اسفناج، بادام، انجیر و انبه.

بیماری گالاکتزمی

متابولیسم نامناسب این کربوهیدرات منجر به اختلال متابولیک نادری به نام گالاکتزمی در برخی افراد می‎گردد. از هر ۳۰ تا ۶۰ هزار کودک یک نفر با این بیماری متولد می‎شود. از علل اصلی آن، می‎توان به جهش ژنتیکی ارثی اشاره کرد. پزشکان به این بیماران توصیه می‎کنند از رژیم غذایی بدون گالاکتوز (و لاکتوز) استفاده کنند. در غیر این صورت، مصرف آن می‎تواند منجر به اسهال، استفراغ و در نهایت سیروز شود.

جالب است بدانید…

اخیراً گزارش شده است که این کربوهیدرات در مدیریت درمان تعدادی از بیماری‌ها، به‌ویژه آنهایی که بر عملکرد مغز تأثیر می‌گذارند، مفید است. تبدیل آن به اسیدهای آمینه در مغز به معادل آمونیاک به‎عنوان یک بستر نیاز دارد. این ماده نقش بالقوه مفیدی در حذف این ترکیبات عصبی از مغز در بیماران مبتلا به آنسفالوپاتی کبدی یا بیماری آلزایمر دارد.

جمع‎بندی

گالاکتوز یک کربوهیدرات طبیعی است که در مواد لبنی و میوه‌ها یافت می‎شود. در شرایط عادی، این ماده در کبد انسان به گلوکز متابولیزه شده و به‎عنوان انرژی به مصرف می‎رسد. برخی افراد با بیماری نادری متولد می‎شوند که توانایی متابولیسم این ترکیب را ندارند. طبق تحقیقات انجام شده مصرف آن می‎تواند در کاهش علائم آلزایمر مؤثر باشد.

منابع

 

فلوکولانت
شرکت شیمیایی فن آوران آب یکی از بزرگترین واردکنندگان سیلیس در کشور می باشد.
شما میتوانید برای استعلام قیمت و سیلیس با کارشناسان ما در ارتباط باشید.

شماره تماس ☎️ : 02188766975
استعلام سریع 📱 : 09192999678

 

 

گالاکتوز چیست؟

گالاکتوز یک مونوساکارید یا قند ساده با ارزش غذایی است که به خوبی در آب حل می‌شود. گالاکتوز به وفور در فراورده‌های لبنی یافت می‌شود.

📌 مطالب پیشنهادی :

5/5 - (3 امتیاز)

دیدگاهتان را بنویسید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *